In het bedrijfsleven hebben we recentelijk weer diverse 'disruptive innovations' zien ontstaan. Juist in sectoren die voorheen dachten dat het hen niet zou kunnen overkomen.
De charitatieve sector is niet immuun voor dergelijke ontwikkelingen. Ook onze wereld verandert snel. Maar wat houdt het in? Wat kunnen we verwachten?
Disruptive innovation
Ja, ja, iedereen heeft tegenwoordig de mond vol van Über en Airbnb. Toch zijn dat de weliswaar erg zichtbare, maar relatief kleine voorbeelden van wat we benoemen als 'disruptive innovations'. Het gaat over taxi's en hotels, toch vooral in de VS, dus het lijkt allemaal nog lekker ver weg. Maar het is veel dichterbij dan velen zich beseffen.
Wat is dat eigenlijk, een 'disruptive innovation'?
Kort samengevat is het een innovatie die een nieuwe markt creëert en na enige tijd uiteindelijk in een bestaande markt de plaats inneemt van een vaak verouderde toepassing.
Het verschil met een 'disruptive technology' is de huidige opvatting dat het niet puur een nieuwe technologie is die de verandering veroorzaakt, maar juist een nieuwe toepassing van de technologie.
Christensen, de grondlegger van de theorie, betoogt dat de bestaande organisaties de verandering vaak wel zien aankomen, maar om uiteenlopende redenen niet in staat zijn om tijdig mee te gaan met die verandering. Denk aan gebrek aan middelen om te innoveren of vastzitten in afspraken met bestaande stakeholders. Tot het te laat is...
Waarom komen ze nu?
Laten we één ding voorop stellen: 'disruptive innovation' is niet nieuw. Door de eeuwen heen zijn er velen geweest. Denk maar eens aan de T-Ford. 'De auto' was een technische innovatie, maar de efficiënte productiewijze was 'disruptive'.
Kenmerkend zijn de periodieke 'golven' van disruptive innovations, die volgen op voorafgaande grote technologische ontwikkelingen. Nieuwe toepassingen van technologie leiden tot fundamentele marktverschuivingen.
De digitalisering van de afgelopen twee decennia is een technologische ontwikkeling die in het huidige tijdsgewricht tot massale disruptie leidt. Deels door de technische vooruitgang, maar deels ook omdat veel bestaande organisaties door de financiële crisis diep in hun reserves hebben moeten tasten en daardoor niet de mogelijkheid hebben om mee te gaan met disruptieve marktveranderingen. De hierdoor ontstane economische kwetsbaarheid van bestaande markten is een goede voedingsbodem voor nieuwe toetreders.
Een concrete disruptive innovation: de financiële sector.
Er zijn diverse terreinen waarin we zien dat er op dit moment grote, impactvolle veranderingen gaande zijn. Een mooi voorbeeld speelt zich op dit moment af in de bancaire wereld.
Door de snelle opkomst van Alibaba en vooral dochter Alipay is iedereen in gaan zien dat het huidige model van betalingsverkeer wel eens aan het eind van haar levenscyclus zou kunnen zijn. Niet voor niets is na Paypal en Google nu ook Apple deze markt aan het betreden. Traditionele banken zien het met lede ogen aan, maar kunnen er weinig tegen beginnen. (lees ook: UK banks in talks over Apple wave and pay)
Het is een voorbeeld van een branche die zichzelf 'onaantastbaar' achtte. Maar er zijn meer branches definitief veranderd in de achter ons liggende jaren. Denk eens aan uitgeverijen, telecom, fotografie, luchttransport...
Het gevolg: de veranderende consument
Door de opkomst van 'disruptives' verandert echter niet alleen de aanbodzijde van de markt.
Ook consumenten passen hun verwachtingen en waarden aan en dientengevolge ook hun acties. Realtime, 24/7, mobiel, met de aanbieder communicerend én de aanbieder beoordelend via sociale media om er maar eens een paar te noemen.
Die consument is dezelfde persoon als onze donateur. En overigens ook als onze medewerkers. De ontstane waarden en verwachtingen van mensen veranderen immers niet als we van rol switchen.
Dergelijke veranderingen hebben dus onomkeerbaar hun uitwerking op onze sector. Ook wij worden geconfronteerd met die aangepaste waarden en verwachtingen. Het gaat daarbij niet alleen om een technologische verandering, de crux is dat die verandering gepaard gaat met een sociale verandering.
Om relevant te blijven moeten charitatieve organisaties mee gaan met de fundamenteel gewijzigde beleving van de donateur.
Bewustwording
Dit veranderingsproces wordt tegenwoordig aangeduid als de 'digitale transformatie'.
Zoals hierboven betoogd is het een combinatie van een verandering van technologie én een sociale verandering. De donateur verandert, waardoor ook zijn of haar 'touchpoints' met een organisatie veranderen. Een nieuwe 'donor journey' ontstaat als gevolg hiervan.
In onze sector zien we dat de bewustwording van de digitale transformatie nog in de kinderschoenen staat. Ja, sommigen van ons hebben hun donateurservice wat gemoderniseerd, zijn 'actief' (mwaah, de meesten niet al te serieus) in sociale media, maar de organisatie fundamenteel veranderen? Kom nou, dat is helemaal niet nodig...'business as usual, daar verdienen we immers nu ons geld mee'.
Waarmee de sector steeds kwetsbaarder wordt voor disruptie. Charitatieve instellingen zetten als het ware de voordeur wagenwijd open voor bewegingen die het echt anders gaan doen en de donateur een beter antwoord biedt op wat hij zoekt.
Digitale transformatie
De digitale transformatie van bestaande organisaties gaat grofweg in 3 stappen. Daarover in een latere blogpost meer, maar ik ken nu nog nauwelijks goede doelen die stap 1 ontstegen zijn.
Voor verreweg de meeste goede doelen is 'online' niet meer dan 'een kanaal' dat ze erbij doen, maar niet geïntegreerd hebben op alle niveaus van de organisatie en hun structuur er op aangepast hebben.
De belangrijkste vraag voor de nabije toekomst is derhalve welke potentieel disruptieve innovaties zich gaan aandienen in onze branche.
Dat ze er komen of er misschien al zijn, is zo goed als zeker!
Heb je Fundraiser Online al bezocht op Facebook?
Op mijn Facebook pagina vind je nog veel meer interessante informatie voor fondsenwervers!
Volg Fundraiser Online ook op Twitter
Geen opmerkingen:
Een reactie posten